Werkgevers en werknemers hebben bepaalde rechten en plichten. Sinds de intrede van corona hebben veel werkgevers vragen over wat wel en niet mag. Hier lees je de veel gestelde vragen en het antwoord daarop.

• Kan een werkgever een mondkapje verplicht stellen?
• Kan een werkgever een werknemer verplichten zich te laten vaccineren?
• Moet een werkgever het loon doorbetalen van een zieke medewerker die niet ingeënt is?
• Kan een werkgever de werknemer verplichten een coronatest te ondergaan?
• Mag een werkgever een werknemer met coronaklachten naar huis sturen?
• Moet een werknemer de uitslag van een coronatest delen?
• Mag een werkgever de temperatuur van een werknemer opnemen?

Lees ook:
Corona: moet je wel of niet het loon doorbetalen?
Ziek op vakantie of in quarantaine: moet de werkgever loon doorbetalen?
En een eerder artikel met veel gestelde vragen door werkgevers met o.a. ‘kan ik mijn medewerkers verplichten vakantiedagen op te nemen’.

Kan een werkgever een mondkapje verplicht stellen?

Om te voldoen aan de zorgplicht kan je als werkgever het dragen van een niet-medisch mondkapje verplicht stellen. Je hebt namelijk ook een instructierecht. Dit betekent dat de werkgever aanwijzingen kan geven over de manier waarop en de omstandigheden waaronder de arbeid moet worden verricht. Het moet wel redelijk zijn. Als het bijvoorbeeld niet mogelijk is op de werkvloer genoeg afstand te houden, zoals in een supermarkt met smalle gangpaden, dan kan het redelijk zijn een mondkapje verplicht te stellen.

Lees meer informatie in het artikel Kan een werkgever een mondkapje verplicht stellen?

Kan een werkgever een werknemer verplichten zich te laten vaccineren?

Nee, dat mag niet. Een werknemer heeft het recht op lichamelijke integriteit. Dit betekent dat het aan de werknemer is om zich al dan niet te laten inenten. Het inenten gebeurt op basis van vrijwilligheid.

De werkgever heeft weliswaar een zorgplicht waar het gaat om de veiligheid en de gezondheid van de werknemer en de arbeidsomstandigheden, maar deze zorgplicht gaat niet zover dat hij kan afdwingen dat de werknemer zich laat vaccineren. Ook is het niet toegestaan de werknemer onder druk te zetten om zich te laten vaccineren.

Moet een werkgever het loon doorbetalen van een zieke medewerker die niet ingeënt is?

Als een niet-ingeënte medewerker ziek wordt, dan moet de werkgever ook in die situatie het loon doorbetalen.

Kan een werkgever de werknemer verplichten een coronatest te ondergaan? 

Nee, dat kan niet. Een werkgever mag in verband met het recht van de werknemer op lichamelijke integriteit niet verplichten een coronatest te doen. Met het recht op lichamelijke integriteit wordt bedoeld dat ieder mens zelf mag bepalen wat er met zijn of haar lichaam gebeurt.

Mag een werkgever een werknemer met coronaklachten naar huis sturen?

Als de werkgever op de werkvloer constateert dat de werknemer klachten heeft die gerelateerd zijn aan corona, kan de werkgever de betreffende werknemer naar huis sturen. Dit kan op basis van het instructierecht van de werkgever en zijn zorgplicht ten opzichte van andere werknemers in het bedrijf, waar het gaat om het creëren van een veilige werkomgeving.

Moet een werknemer de uitslag van een coronatest delen?

De uitslag van een coronatest is privacygevoelige informatie. De werknemer hoeft dit niet te delen als hij dat niet wil. Bij een sneltest geldt de privacywetgeving (de AVG) niet als de uitslag van de sneltest alleen wordt afgelezen. Daarbij moet wel voldaan zijn aan de volgende drie voorwaarden:

• De testuitslag mag niet worden opgenomen in een bestand, zoals een Excellijst met namen en de gemeten testuitslagen.
• De sneltest mag niet geautomatiseerd plaatsvinden, zoals met bepaalde elektronische analyseapparatuur.
• De verwerking mag geen geautomatiseerd gevolg hebben.

Mag een werkgever de temperatuur van een werknemer opnemen?

Dit mag niet zomaar. Door de temperatuur op te meten verwerk je namelijk meestal gezondheidsgegevens. Dat valt onder de privacywetgeving (AVG). De AVG geldt niet als je aan dezelfde 3 voorwaarden voldoet als bij de sneltest:

• Je mag de temperatuur niet opnemen in een bestand, zoals een Excellijst met namen en de gemeten temperatuur.
• De meting mag niet geautomatiseerd plaatsvinden (warmtecamera).
• De verwerking mag geen geautomatiseerd gevolg hebben (bijvoorbeeld poortjes die openen als de temperatuur akkoord is).

Het is wel toegestaan als de werknemer uitdrukkelijk toestemming geeft. Maar toestemming is vaak niet geldig door de afhankelijkheidsrelatie van werknemer t.o.v. de werkgever. De werknemer kan zich onder druk gezet voelen om toestemming te verlenen. De toestemming is dan niet in vrijheid verkregen.

Heb je hier nog vragen over? Neem dan contact met ons op.

Vera Kasemir
Salarisadministrateur
v.kasemir@bghaccountants.nl