Is er sprake van zzp’er of werknemer? Zo beoordeel je dat
Er is een nieuwe wet in de maak: Verduidelijking beoordeling arbeidsrelaties en rechtsvermoeden (VBAR). Deze wet moet duidelijk maken of iemand werknemer is bij een bedrijf of als zzp’er werkt. Het is de bedoeling dat deze wet in 2026 ingaat.
Wanneer ben je werkzaam als zzp’er en wanneer als werknemer?
Als je deze vragen met ja kunt beantwoorden, dan is er sprake van een dienstverband.
- Moet je het werk zelf uitvoeren? Mag je niemand anders sturen?
- Krijg je een vaste vergoeding of loon? En krijg je ook betaald als je ziek bent?
- Krijg je instructies over hoe je de opdracht uit moet voeren? Ofwel, is er een gezagsverhouding?
Het laatste punt, of er sprake is van een gezagsverhouding, is in de praktijk erg lastig te beoordelen.
Wanneer is er sprake van een gezagsverhouding?
In de afgelopen jaren zijn er veel uitspraken geweest of er sprake is van een gezagsverhouding. In het wetsvoorstel zijn al deze uitspraken bij elkaar gebracht en samengevat in een toetsingskader. Aan de hand van dit toetsingskader zou duidelijker moeten zijn of er wel of geen sprake is van een dienstverband.
Toetsingskader gezagsverhouding
Dit toetsingskader bestaat uit de volgende criteria:
- Werkinhoudelijke aansturing: is er sprake van toezicht, krijgt de zzp’er instructies van de opdrachtgever?
- De organisatorische inbedding van het werk: in hoeverre komen de werkzaamheden van de zzp’er overeen met andere werknemers van het bedrijf?
- Zelfstandig ondernemerschap: werkt de zzp’er voor eigen rekening en risico? Denk hierbij aan hulpmiddelen die gebruikt worden, zoals gereedschap of een bestelbus. Presenteert de zzp’er zich zelfstandig naar buiten toe of onder de naam van de opdrachtgever? Is er sprake van een korte of lange opdracht?
- Is aan de hand van deze criteria niet duidelijk of er sprake is van een werknemer of een zzp’er, dan is het nog van belang hoe de zzp’er zich als ondernemer presenteert. Heeft de zzp’er meerdere opdrachtgevers of niet? Heeft hij een eigen website?
Het begrip ‘kernactiviteiten’ is vervallen. Als de zzp’er werk uitvoert dat hoort tot de kernactiviteit van de opdrachtgever, dan was dit een teken dat er sprake is van een werknemer in plaats van een zzp’er. Dit is nu dus vervallen.
Concrete vragen om te bepalen of er een gezagsverhouding is
Om het concreter te maken zijn dit vragen waaruit kan blijken of er een gezagsverhouding is of niet:
- Krijgt de zzp’er instructies van de opdrachtgever en moeten deze worden opgevolgd?
- In hoeverre komen de werkzaamheden van de zzp’er overeen met andere werknemers van het bedrijf?
- Worden de werkzaamheden structureel in het bedrijf uitgevoerd of is er sprake van eenmalige/incidentele werkzaamheden?
- Wie is verantwoordelijk voor hulpmiddelen zoals gereedschap en bestelauto?
- Is er specifieke kennis nodig die de opdrachtgever niet heeft?
- Hoe lang duurt de opdracht en hoeveel uur per week?
- Hoeveel opdrachtgevers heeft de zzp’er??
- Ligt het financiële risico bij de opdrachtgever of de zzp’er?
- Heeft de zzp’er een eigen website, werkkleding met logo, bedrijfsbus met logo of andere zaken waaruit blijkt dat hij als zelfstandige werkt?
- Doet de zzp’er zelf zijn acquisitie?
- Bepaalt de opdrachtgever hoe, wanneer en waar de werkzaamheden worden uitgevoerd?
- Bepaalt de opdrachtgever hoeveel dagen/uren per week er worden gewerkt?
- Doet de zzp’er mee aan personeelsfeesten of gezamenlijke lunch?
- Is het uurtarief hoger dan € 33 per uur?
Lees ook: Hoeveel opdrachtgevers moet je hebben als zzp’er?
Minimum uurtarief € 33
In het wetsvoorstel staat een minimum uurtarief van € 33. Als een zzp’er minder verdient, bestaat het vermoeden dat er sprake is van loondienst. De werkgever dient dan het tegendeel aan te tonen.
Hoe wordt in 2025 beoordeeld of er sprake is van een zzp’er of werknemer?
Tot de nieuwe wet VBAR ingaat, hanteert de belastingdienst het beoordelingskader dat de Hoge Raad heeft aangehouden in de zaak van Deliveroo.
Of er sprake is van een werknemer of van een zzp’er, hangt af van de omstandigheden in relatie tot elkaar. Er wordt gekeken naar:
- Hoelang duurt de opdracht?
- Wat voor soort opdracht is het?
- Hoe worden de werkzaamheden bepaald?
- Hoe worden de werktijden bepaald?
- In hoeverre komen de werkzaamheden overeen met andere werknemers van het bedrijf?
- Moet de zzp’er het werk zelf uitvoeren?
- Op welke manier is het contract tot stand gekomen?
- Hoe wordt de beloning bepaald en hoe wordt deze betaald?
- Hoeveel wordt er betaald?
- Loopt de zzp’er een commercieel risico?
- Doet de zzp’er aan acquisitie?
- Hoeveel opdrachtgevers heeft de zzp’er en hoelang?
Heb je hier nog vragen over, neem dan contact met ons op.
Martijn Vermunt
Partner
info@bghaccountants.nl
-
Martijn Vermunt Partner